بنیاد طبیعت از منظر علم و دین

author

Abstract:

اصل یا اصول بنیادین طبیعت کدام است؟ پدیده‌‌های مادی از چه فراهم آمده اند؟ این نخستین پرسش انسان، در سراسر تاریخ علم و فلسفه کانون پژوهش بوده است. اما آن هنوز پاسخ قطعی نیافته است. از نظریه‌‌های روزگار یونان باستان در این باره، اتمیسم عمری طولانی یافت. اما بنابر آموزه‌‌های فیزیک کوانتوم، موجودات دنیای اتم دیگر پیرو قوانین عالم کبیر نیست و موازین جایگزین نیز تا کنون کشف نشده یا به قدری مورد اختلاف است که نمی‌تواند محل اعتماد واقع شود. افزون بر آن، اطلاع از وجود ماده نامرئی (تاریک) با ویژگیهایی خاص، دشواری مسأله را دوچندان کرده است. قرآن کریم نیز اشاراتی در این باره دارد و بنیاد طبیعت و مایه حیات آن را ماده ای موسوم به آب میداند و در مواردی هم به عنوان نور از آن یاد کرده است که در مقا بل ظلمت است. اما در سطحی عمیق تر، بنیاد جهان طبیعت (ملکوت آسمان‌ها و زمین) امری غیر مادی تلقی شده است که در این صورت، پژوهش در قالب روش‌های تجربی، قادر به حل نهایی و قطعی مسأله نخواهد بود. به نظر می‌رسد ملا صدرا با الهام از قرآن و با تکیه بر وحدت، اصالت و تشکیک وجود، توانسته است تصویر گویایی از وحدت اصل نخستین را ارایه نماید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

علم و دین از منظر علامه طباطبایی

 محورهاى دین و تاریخ علم، دین و روشهاى علم و دین و نظریه‌هاى علم از نگاه علامه طباطبایى در تفسیر المیزان مورد بررسى قرار گرفته است.  تلاش براى زدودن ناسازگارى علم و دین از گذشته رواج داشته است. سنت‌گرایان معصومیّت انجیل را باور داشتند در مقابل، نوخواهان یا نواندیشان کتاب مقدس را بى‌ارزش مى‌دیدند. الهیات اعتدالى، کتاب مقدس را از آموزه‌هاى دینى برشمرد، هر چند آن را وحى مُنزل نمى‌خواند. علامه طباطب...

full text

علم و دین از منظر علامه طباطبایی

محورهای دین و تاریخ علم، دین و روشهای علم و دین و نظریه های علم از نگاه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان مورد بررسی قرار گرفته است.  تلاش برای زدودن ناسازگاری علم و دین از گذشته رواج داشته است. سنت گرایان معصومیّت انجیل را باور داشتند در مقابل، نوخواهان یا نواندیشان کتاب مقدس را بی ارزش می دیدند. الهیات اعتدالی، کتاب مقدس را از آموزه های دینی برشمرد، هر چند آن را وحی مُنزل نمی خواند. علامه طباطبای...

full text

نسبت علم و دین در فلسفة ایان باربور و نقد آن از منظر استاد مرتضی مطهری

امروزه نسبت علم و دین، یکی از مسائل بحث­انگیز و مهم در جوامع غربی و اسلامی است. این پژوهش از نظر طرح جزء تحقیقات کیفی بوده و از نظر روش در چهارچوب روش توصیفی ـ تحلیلی صورت گرفته است. ایان باربور و استاد مطهری با دو نگرش متفاوت، در تشخیص مکمل بودن علم و دین تلاش کردند. باربور با تکیه ‌بر «فلسفة پویشی» به طرح چهار رویکرد «تعارض، تمایز، گفتگو و مکمل» پرداخته که از دید مطهری نقدهایی شامل: وحدت علم ...

full text

تحلیل و بررسی رابطۀ علم و دین از منظر اندیشۀ پویشی وایتهد

در این مقاله تلاش می­شود رابطۀ علم و دین از منظر اندیشۀ پویشی وایتهد بررسی و تحلیل شود. برای این امر ابتدا الگوهای چهارگانۀ رابطه علم و دین (تضاد، تمایز، گفت‌وگو و تلفیق) توضیح داده می‌شود. سپس، دربارۀ نظام مابعدالطبیعی پویشی بحث می‌شود تا نشان داده شود که علم و دین چگونه در چهارچوب این نظام فراگیر هماهنگی یا تلفیق پیدا می‌کنند. و در آخر، اصول حاکم بر رابطۀ این دو قلمرو استخراج می‌شود که تحلیل ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 10

pages  33- 56

publication date 2007-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023